شناخت انواع رزین و کاربرد های آن در صنایع مختلف و نقاشی مدرن

سلام

به دنیای رزین این چسب جذاب خوش آمدید.

رزین یک نوع چسپ شیمیایی است که  انواع مختلفی دارد  و  در صنعت مورد استفاده است؛

من جمله رزین اکرولیک ،رزین پلی استر ،رزین پلی اورتان  ،رزین پلی کربنات و رزین اپوکسی (شمامیتوانید در قسمت مقالات توضیحات کامل مربوط به انواع رزین و کاربرد های هر یک از آن را مطالعه کنید).

رزین  اپوکسی اما بیش از یک دهه است که به عنوان یک متریال خام وارد دنیای هنر شده است ،چون نسبت به سایر رزین ها برتری هایی داشته مثلا بوی کم ، زمان گیرش مناسب ،استحکام بالا و… و هنرمندان مختلفی  از سراسر دنیا را به خودش جذب کرده است.

رزین اپوکسی یک ماده دو جزیی است :

1. اپوکسی

2. هاردنر(پلی آمید )

که باید این دو جزء به خوبی باهم ترکیب شوند تا این چسب مایع شروع به سفت شدن کند، در غیر این صورت همیشه به صورت مایع باقی میماند .

نکته کلیدی : اگر برای اجرای کار های بزرگ نیاز به زمان بیشتری دارید اپوکسی و هاردنر را در ظرف مورد نظر اندازه کنید، ولی مخلوط نکنید با این روش میتوانید تا چند ساعت اپوکسی و هاردنر را به صورت مایع در اختیار داشته باشید.

نسبت اختلاط اپوکسی و هاردنر بسته ب شرکت ارائه دهنده این رزین متفاوت است که اغلب رزینی که در بخش هنری مورد استفاده قرار میگیرد با نسبت 2 به 1 ارائه میشود، یعنی 2 واحد اپوکسی و 1 واحد هاردنر (واحد اندازه گیری باید یکی از واحد های وزن باشد مثل گرم).

به عنوان مثال 100 گرم اپوکسی و 50 گرم هاردنر باید باهم ترکیب شود و به خوبی هم زده شود.

به ترکیب شده این دو جزء رزین گفته میشود و هرکجا از رزین نام برده شد به معنی این است که اپوکسی و هاردنر باهم ترکیب شده اند.

*این نسبت باید به صورت دقیق و با ترازوی دیجیتال اندازه گیری شود و به هیچ عنوان نباید به صورت چشمی و یا حجمی اندازه گیری شود.

نکته :کوچکترین خطایی در اندازه گیری و یا مخلوط کردن این دو جزء منجر به خرابی اثر هنری شما میشود ، و در نتیجه به هدر دادن زمان و هزینه منجر میشود .

*همچنین میتوانید آموزش اندازه گیری رزین و نکات آن را در آکادمی هنری چار خونه مشاهده کنید.

رزین بعد از اینکه به خوبی ترکیب شد شروع به سفت شدن میکند که این زمان در انواع مختلف رزین اپوکسی متفاوت است و به دمای محیط و حجم رزین هم بستگی دارد.

انواع رزین اپوکسی از نظر غلظت:

رزین اپوکسی در سه غلظت متفاوت در بازار عرضه میشود که هرکدام با توجه به ویژگی های منحصر به فرد خود مخصوص اجرای یک تکنیک خاص است :

1. رزین رقیق 

2. رزین نیمه غلیظ

3. رزین غلیظ

چند اصطلاح که باید برای کار با رزین با آن آشنا شوید:

ژل تایم :

به مرحله ای گفته میشود که رزین بعد از ترکیب شدن شروع به سفت شدن میکند و حالت عسل به خود میگیرد و کش می آید.

پختگی (کیورینگ اولیه) :

حالتی از رزین است که تا حدی خشک شده ،به دست نمی چسبد و به راحتی از قالب جدا میشود ولی کاملا نرم و انعطاف پذیر است و اثر انگشت روی آن باقی می ماند.

پختگی کامل :

رزین به طور کامل خشک شده و حالت گرفته ولی همچنان سطح آن خش پذیر است و میتوان با حرارت دادن به آن حالت داد.

مقاومت نهایی:

تقریبا بعد از 10 روز حاصل میشود که به حداکثر مقاومت خود میرسد ،قابل اره شدن و مته شدن است و میتوان با سنباده به ان فرم داد و با حرارت دادن به سختی تغییرحالت میدهد و خش پذیری سطح آن تا حد خیلی زیادی کم میشود.

 ویژگی و کاربرد رزین رقیق :

این رزین نسبت به انواع دیگر رزین رقیقتر است و به راحتی با هاردنر ترکیب میشود ،حباب خیلی کمی میگیرد ، در شرایط یکسان زمان گیرش بالاتری دارد و دیر تر به مرحله ژل میرسد و مناسب کارهایی است که در عمق ریخته میشود مثل کارهایی که در قالب اجرا میشود یا کار های چوب رزین و در هر بار ریزش رزین میتوان تا 3 سانتی متر هم ریخته شود (برای حجم بالا تر از 3 سانتی متر باید اطلاعات روی جلد رزین مطالعه شود).

موراد دیگر استفاده از رزین رقیق برای پوشش نهایی نقاشی های رزین استفاده میشود که کاملا یکدست کل کار را پوشش میدهد.

همان طور که قبلا اشاره شد زمان رسیدن به مرحله ژل به عوامل مختلفی از جمله حجم و  دما و رنگ به کار برده شده و حجم رنگ و.. بستگی دارد اما اگر در دمای 25 درجه سانتی گراد و ضخامت 0.1 ریخته شود این زمان تا 2 ساعت هم طول میکشد.

و اگر در قالب با عمق مثلا 1 سانتی متر ریخته شود این زمان به 45 دقیقه تا1 ساعت کاهش پیدا میکند و طی حدودا 12-14 ساعت به پختگی اولیه میرسد و میتوان به آن فرم داد ،ما رزین رقیق برای ظروف دفرمه گزینه مناسبی نیست و توصیه نمیشود.

ویژگی و کاربرد رزین نیمه غلیظ:

به این رزین رزین نیمه رقیق هم گفته میشود و برای 90 درصد نقاشی های رزین و تکنیک های مختلف از رزین نیمه غلیظ استفاده میشود .

مثل تکنیک دریا ،تکنیک چشم پرتویی، تکنیک چشم نظر ،تکنیک ژئود ،تکنیک مرمر،تکنیک کهکشان و … و همچنین مناسب ظروف قالبی است.

زمان گیرش اولیه این رزین و رسیدن به مرحله ژل کوتاه تر از رزین رقیق است و اگر در دمای 25 درجه سانتی گراد و ضخامت 0.1 ریخته شود این زمان به 1:30تا 1:40دقیقه میرسد.

اما اگر در قالب با ارتفاع 1سانتی متر ریخته شود  این زمان به 30 تا45 دقیقه میرسد و بین 10 -12 ساعت به پختگی اولیه میرسد

ولی در کارهای قالبی محدودیت اعمال حجم هم خواهیم داشت.

ویژگی و کاربرد رزین غلیظ:

این رزین نسبت به دو نوع قبلی از غلظت بالاتری برخوردار است و برای هم زدن اپوکسی و هاردنر باید دقت بیشتری به خرج داده شود و به آرامی هم زده شود تا حباب کمتری بگیرید.

مناسب کارهای کوچک و زیورآلات رزینی و محدب سازی لایه نهایی

در قالب بیشتر از0.5 سانتی متر (5 میل ) نباید ریخته شود موجب خراب شدن نقاشی میشود و اگر در دمای 25 درجه سانتی گراد و ضخامت 0.1 ریخته شود این زمان به 1 ساعت تا 1:20دقیقه میرسد.

اما اگر در قالب باشد این زمان به 20-30 دقیقه کاهش پیدا میکند و در 6-8 ساعت به پختگی اولیه میرسد، علی رغم گیرش سریع تر نسبت به دو نمونه قبلی برای ایجاد بافت در رزین مناسب نیست و زمان کافی برای اجرا را به ما نمیدهد و همین از نقاط ضعف این نوع به حساب می آید

و همچنین مناسب پوشش نهایی نیست و به طور یکسان همه جا پخش نمیشود و سطح کار دچار پستی و بلندی میشود.

نکته ای که باید در این مورد مد نظر قرار بدهید این است که استانداردی برای رزین های موجود در بازار وجود ندارد  و ممکن است رزین نیمه غلیظ به عنوان رزین غلیظ اراِئه شود ولی ملاک ما برای انتخاب رزین و شناسایی میزان غلظت آن ژل تایم است که در تکنیک های مختلف بسیار حائز اهمیت است مخصوصا تکنیک دریا 

پس راه حل پیشنهادی برای این موضوع از هر نوع رزین مقدار کمی به عنوان نمونه تهیه کنید و تکنیک های مختلف را روی اون تست کنید تا متوجه شوید کدام رزین برای کار شما مناسب تر است.